Skala WW

Z BystrzeWiki
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

Skala WW (ang. White Water, niem. Wildwasser) to międzynarodowa skala trudności rzek górskich. Jest podzielona na sześć stopni, od najłatwiejszego do najtrudniejszego.

Skala WW nie opisuje niebezpieczeństwa na rzekach górskich a jedynie trudność. Choć w większości przypadków niebezpieczeństwo rzek idzie w parze z trudnością, to jednak zdarzają się liczne wyjątki (np. syfony na rzekach o trudności WW 3).

Trudności na rzekach mocno zależą od stanu wody. W wielu przypadkach im wyższy poziom wody (wskazanie na peglu), tym większa trudność, jednakże nie jest to regułą (np. Krwawa Ruka na Wełtawie jest łatwiejsza przy wyższym stanie wody). W niektórych przewodnikach skala trudności jest opisywana w zależności od stanu wody (NW, MW, HW). Niestety w większości przewodników nie jest napisane, czy podane oznaczenia dotyczą niskiego, średniego, czy wysokiego stanu wody.

Aby dokładniej rozróżnić trudności miejsc, duża część przewodników stosuje dodatkowe oznaczenia + oraz -, dodawane jako przyrostki do numeracji (np. WW 4+), określające, na którym końcu klasy WW znajduje się miejsce (w takim wypadku miejsce WW 4+ jest zdecydowanie trudniejsze od miejsc WW 4, natomiast łatwiejsze od WW 5).

Rzadko zdarza się, że określony odcinek rzeki (lub cała rzeka) posiada jeden, stały poziom trudności. Dlatego też w opisach pojawiają się następujące oznaczenia (przykładowo):

W niektórych przewodnikach pojawiają się bardziej szczegółowe opisy, np. WW 4 (5, X, 5, 5), z których możemy wyczytać, ile miejsc trudniejszych pojawia się na rzece, i w jakiej kolejności.

Należy zdawać sobie sprawę z faktu, że sama trudność rzeki opisywana Skalą WW nie opisuje charakterystyki rzeki. O ile mówi nam bardzo z grubsza z jakimi trudnościami możemy się spodziewać, należy też zapoznać się z dodatkową charakterystyką - czy jest to rzeka z małą czy dużą masą wody, jaki jest spadek na rzece (wyrażanym najczęściej w promilach, na rzekach górskich o kilku‰ do nawet ponad 100‰), czy np. jest to rzeka typu steep creeking, czy boulder garden (ciągłe szachownice), czy istnieją przenoski i czy trudno jest je rozpoznać, czy istnieją trudne miejsca typu Must run. To wszystko może spowodować, że dla jednej osoby, która pływa regularnie np. WW 4, inna rzeka o tym stopniu trudności może być na granicy możliwości lub zbyt trudna.


Poniższy opis na podstawie Skali WW wg. Jacka Starzyńskiego.


Spis treści

WW 1

"łatwo": woda płynie, ale koryto jest otwarte, zakręty łagodne, pojedyncze głazy.

Przykłady: Dunajec w Przełomie

WW 2

"umiarkowanie trudno": droga płynięcia jest oczywista, ale występują drobne przeszkody. Mogą występować fale, małe odwoje i niskie progi. W niektórych miejscach woda nagle przyspiesza.

Przykłady: Białka od Szałasów do Czarnej Góry przy średniej wodzie.

Białka przy szałasach - WW 2

WW 3

"trudno": drogę należy wybrać, ale można to uczynić z kajaka. Fale mogą być wysokie i nieregularne. Głazy i inne przeszkody mogą występować często. Spotyka się odwoje i małe wiry.

Przykłady: Kamienica Tanvaldzka, Jizera przy średnim stanie wody.

Souteska na Kamienicy Tanvaldzkiej - WW 3

WW 4

"bardzo trudno": droga płynięcia jest nie zawsze łatwa do znalezienia. Wielu kajakarzy musi wysiąść z kajaka i obejrzeć bystrze z brzegu. Bystrza są długie, ciągłe i trudne. Odwoje są duże i silne. Wymagane skomplikowane i uważne manewrowanie.

Jako WW 4+ często określa się miejsca, które nawet bardzo dobrzy kajakarze muszą wyjść obejrzeć, gdyż nie widać drogi z kajaka, ale wystarczy, że przekażą pozostałym osobom z grupy, jak płynąć (więc w przeciwieństwie do WW 5, nie wszyscy muszą oglądać miejsce).

Przykłady: Lammerofen, Vermigliana, Środkowy Ötztaler Ache przy niskim stanie wody, Górny Ötztaler Ache przy średnim stanie wody.

Główna katarakta na Lammerofen - WW 4

WW 5

"wyjątkowo trudno": rozpoznanie z brzegu jest praktycznie zawsze konieczne, ponieważ bystrza stwarzają poważne zagrożenia. Mogą zawierać wysokie progi, wąskie przejścia, bardzo skomplikowane szachownice z dużych głazów, niebezpieczne odwoje. Trudności występują ciągle, na dłuższych odcinkach. Konsekwencje kabiny mogą być poważne.

Przykłady: odcinek Wellerbrücke na Ötztaler Ache (+miejsca WW 6), Środkowy Ötztaler Ache przy średnim oraz wysokim stanie wody, Kalserbach, Untertalbachklamm, Dolna Verzasca przy MW (+miejsca WW 6).

Ötztaler Ache: Wellerbrücke - górny odcinek - WW 5

WW 6

"granica spływalności": bystrze jest w zasadzie niespływalne. W określonych warunkach (odpowiedni stan wody, pogoda) bardzo doświadczeni kajakarze mogą podejmować próby przepłynięcia. Konsekwencje pomyłki są zawsze bardzo poważne.

Przykłady: odcinek Achstürze na Ötztaler Ache, główna katarakta na odcinku Wellerbrücke na Ötztaler Ache.

Ötztaler Ache: Wellerbrücke - główna katarakta - WW 6

X

X to miejsce niespływalne. W niektórych przypadkach tak oznaczane są miejsca zbyt niebezpieczne (tuż obok syfonu, zbyt duży odwój, sztuczny próg), w innych są to np. zawaliska skalne, drzewa leżące w rzece, przez które nie ma żadnej drogi płynięcia. Miejsca X obnosimy.

Niekiedy w opisach pojawia się także P, oznaczające przenoskę. Niekiedy jest to synonim dla X, a niekiedy oznacza może oznaczać miejsce, które niekoniecznie jest niespływalne, lecz np. bardzo niebezpieczne (i ciężko je sklasyfikować) - np. bardzo duży odwój, który ciężko zaasekurować. W opisach w tym serwisie symbol P jest używany jako zalecana przenoska.

Inne skale

Należy podkreślić, że Skala WW opisuje wyłącznie trudność techniczną rzeki i jest mocno uśredniona. Mimo, że generalnie niebezpieczeństwo na rzece idzie w parze z trudnością, bardzo często zdarzają się wyjątki od tej reguły. Stąd też w niektórych przewodnikach pojawiają się dodatkowe oznaczenia. Przykładowo serwis http://soulboater.com wprowadza dodatkowo skale niebezpieczeństwa oraz dostępności do rzeki (vide http://soulboater.com/de/rivers/scale/).

Brytyjska skala niebezpieczeństwa

Wartą odnotowania jest też brytyjska skala niebezpieczeństwa. W angielskich przewodnikach można spotkać klasyfikację rzeki np. 3c - trudność WW 3, niebezpieczeństwo c. Skalę literową (od a do f) w intencji autorów można interpretować tak: jeśli skala WW odnosi się do trudności pokonania odcinka w kajaku, to skala niebezpieczeństwa odnosi się do pokonania odcinka wpław po kabinie. Często odpowiednie stopnie WW i literowe idą w parze, ale zdarzają się rzeki/odcinki które można bezpiecznie pokonać tylko pozostając w kajaku, jak też trudne technicznie ale nie grożące niebezpiecznym pływaniem wpław.

a - Bezpiecznie

Nie ma przeszkód w nurcie, dopłynięcie do brzegu samodzielnie wpław ze sprzętem jest zawsze możliwe.

b - Dosyć bezpiecznie

Zdarzają się głazy, gałęzie, przęsła mostu, itp, które mogą utrudnić płynięcie pływakowi. Akcje ratunkowe można przeprowadzić szybko i bezpiecznie. Dopłynięcie wpław do brzegu jest możliwe, ale może być konieczne porzucenie kajaka.

c - Umiarkowanie niebezpiecznie

Przeszkody na rzece stwarzają możliwość zaklinowania kajaka, ale długie turbulentne płynięcie wpław jest groźniejsze dla psychiki niż dla ciała, najczęściej kończy się tylko siniakami. W akcjach ratunkowych rzutka może być bardzo pomocna. Eskimoska pozwala na uniknięcie problemów.

d - Niebezpiecznie

Siła nurtu może przycisnąć kajak lub pływaka do przeszkód. Odwoje trzymają kajak, ale pływaka raczej nie. Płynięcie po kabinie jest nieprzyjemne i może prowadzić do uszczerbku na zdrowiu, dlatego pewna eskimoska jest bardzo ważna. Asekuracja z brzegu może być konieczna.

e - Bardzo niebezpiecznie

Akcje ratunkowe przy trzymających odwojach, szachownicach, zwalonych drzewach, podmytych skałach, są bardzo trudne. Ratownictwo z kajaka w zasadzie nie wchodzi w grę. Konieczna jest asekuracja z brzegu. Płynięcie wpław grozi poważnym uszczerbkiem na zdrowiu i eskimoska jest koniecznością. Występują strome brzegi lub kaniony które mogą utrudniać ewakuację.

f - Wyjątkowo niebezpiecznie

Konsekwencje pomyłki mogą być poważne, występuje zagrożenie życia. Ważniejszy od asekuracji może być łut szczęścia. Trudno wykonać eskimoskę we wzburzonej wodzie. Ewakuacja może być bardzo trudna. Konieczny jest nowoczesny sprzęt asekuracyjny i ratunkowy, oraz kajak odpowiedniej konstrukcji do pokonywanego charakteru rzeki.

Skala trudności Piemont/Tessin

W rejonach Tessin i Piemont istnieje skala od WW 1 do WW 8 (przewodniki Spilkera). Generalnie patrząc na przykłady rzek, przeliczniki są z grubsza następujące (tutaj przyjęte oznaczenia WW 5p to WW Piemont/Tessin, w nawiasach przykłady z przewodnika po Piemoncie):

Amerykańska skala trudności

Europejska Skala WW jest skalą zamkniętą. Jednakże w niektórych przewodnikach pojawiają się już np. miejsca o trudności WW 7 (sic!).

W skali amerykańskiej jako WW 6 uznaje się miejsca/rzeki, które były spłynięte zaledwie kilka razy, natomiast dla miejsc/rzek, dawniej WW 6, które aktualnie jest pływane regularnie, została rozszerzona klasa WW 5 (WW 5.0, 5.1, WW 5.2, etc.). W ten sposób "skala WW 5" stała się otwarta. Należy przyjąć, że różnica w trudności między WW 5.0 a WW 5.1 jest porównywalna z różnicą między WW 4 a WW 5.0, itd.

Zobacz także

Linki zewnętrzne

Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Kategorie
Edycja stron
Specjalne
Narzędzia