Eskimoska
Eskimoska (ang. eskimo roll, niem. Eskimorolle) to samodzielne odwrócenie kajaka po wywrotce, bez wysiadania z niego. Eskimoska polega na połączeniu ruchu bioder i tułowia oraz ruchu wiosła (wiosło opiera się o wodę, nie o dno!).
Eskimoskę należy wykonywać w taki sposób, aby ruch wywrotka+eskimoska powodował obrót kajaka o 360°. Dzięki temu, podczas robienia eskimoski wykorzystywana jest przez kajakarza siła, która wywróciła kajak. Przy próbie robienia eskimoski w drugą stronę siła wywracająca kajak może okazać się tak duża, iż jego podniesienie nie będzie możliwe (np. w odwoju).
Spis treści |
Rodzaje eskimosek
Istnieje kilka rodzajów eskimoski, różniących się między sobą przede wszystkim techniką, ale także zastosowaniem. De facto każdy kajakarz z czasem dochodzi do własnej techniki, bazując na nauce podstawowych eskimosek. Cechami dobrze wykonywanej eskimoski są:
- powtarzalność - jesteśmy pewni jej skuteczności
- szybkość - spędzamy mało czasu pod wodą
- kończenie z ciałem w dogodnej pozycji do wiosłowania - po wstaniu jesteśmy w stanie płynąć dalej
- bezwysiłkowość - nie zużywamy siły potrzebnej na wiosłowanie
- bezpieczeństwo stawów barkowych - nie podnosząc wiosła nad głowę nie narażamy się na wykręcenie lub wybicie stawów
Poniżej są opisy najbardziej podstawowych typów ekimosek:
- eskimoska śrubowa. Kajakarz zaczyna w pozycji pochylonej do przodu, i za pomocą jednego pociągnięcia wiosłem (od przodu kajaka) podnosi kajak. Wiosło powinno być trzymane nieruchomo względem tułowia, a ruch wiosłem jest konsekwencją ruchu ciała od bioder. Zaczynamy w pozycji pochylonej do przodu przy jednej krawędzi kokpitu, trzymając wiosło wzdłuż kajaka z piórem przednim równoległym do powierzchni wody, przez co zaczynamy ze skrętem ciała w biodrach; po wywrotce wychylamy tułów w bok, oraz odkręcamy biodra, doprowadzając ciało do pozycji siedzącej obróconej lekko w bok przeciwny do tego w który byliśmy skręceni na początku. W tym typie eskimoski nie używamy prawie ruchu rąk, co oszczędza nasze siły i nie powoduje przeciążenia stawów barkowych. Należy pamiętać o prawidłowym trzymaniu wiosła tak, żeby nie mogło się podnieść nad głowę.
- eskimoska C-to-C. Ta eskimoska wykorzystuje podobny ruch ciała co dzióbek, ale zamiast wykorzystywać cudzy kajak jako oparcie, używamy własnego wiosła. Zaczynamy w pozycji takiej jak eskimoskę śrubową, po czym odciągamy wiosło jak najdalej po łuku po powierzchni wody do pozycji prostopadłej do kajaka (w tym celu używamy ruchu tułowia oraz rąk, uważając żeby nie unieść wiosła nad głowę); wykorzystując opór pióra o wodę wykonujemy energiczny ruch biodrami wpychający kajak pod ciało, jak przy dzióbku; po odwróceniu kajaka dążymy do pozycji siedzącej, ale w charakterystyczny sposób prostując kręgosłup "krąg po kręgu" z głową na końcu. Należy potem wyciągnąć pióro z wody dociągając je trochę do burty kajaka (próbując je po prostu podnieść możemy się wywrócić spowrotem, bo woda wytwarza opór na piórze). Nazwa tej eskimoski pochodzi od kształtu jaki tworzy nasz tułów z taflą wody - od litery C z jednej strony kajaka (po odciągnięciu wiosła, jeszcze pod wodą), do litery C z drugiej strony (nad wodą, przed wyprostowaniem tułowia). Zmodyfikowaną eskimoskę C to C można zrobić minimalizując pracę tułowia, opierając się na pracy rąk, zachowując cały czas ciało poczylone do przodu. Ma to tą zaletę, że w razie niepowodzenia jesteśmy w pozycji bezpiecznej, pochyleni do przodu.
- eskimoska śrubowa od tyłu, to eskimoska śrubowa zrobiona "od tyłu". Kajakarz układa wiosło analogicznie, jak do eskimoski śrubowej, lecz leży na rufie, więc cały ruch (i ułożenie wiosła) jest "w drugą stronę". Ze względu na odchylenie do tyłu (i tym samym brak zasłonięcia twarzy), nie należy wykonywać tej eskimoski na rzekach.
- back deck roll, inaczej rodeo-eskimoska. Bardzo szybka eskimoska często wykorzystywana we Freestyle'u Kajakowym. Kajakarz zaczyna tą eskimoskę odchylony do tyłu i wykonuje ją "przez rufę". Odpowiednio szybko i sprawnie wykonana pozwala na niezamaczanie głowy kajakarza. Ze względu na odchylenie do tyłu nie należy jej wykonywać na rzekach górskich, gdyż może to być bardzo niebezpieczne.
- eskimoska na rękach, wykonywana bez wiosła. W przypadku tej eskimoski jeszcze większą rolę spełnia ruch bioder, gdyż oparcie rękami o wodę jest bardzo niewielkie. Możliwa do wykonania "od przodu", z pozycji "C", oraz "od tyłu". Może być wykonywana w wariancie, w którym do opierania się o wodę wykorzystywane są obie ręce, lub jedna ręka (wtedy często druga ręka zostaje "przerzucona" przez kajak, tzw. eskimiska ole.
- eskimoska na przedłużonym wiośle, często stosowana w kajakarstwie morskim, w przypadku dużych fal utrudniających wstanie eskimoską. Polega na przesunięciu wiosła w rękach maksymalnie w jedną stronę tak, by jedna ręka trzymała za pióro, a druga w połowie drążka, i ustawieniu wiosła prostopadle do kajaka.
Tak naprawdę rodzajów eskimosek jest znacznie więcej. Powyżej wymienione są tylko podstawowe. Więcej informacji w linkach zewnętrznych.
Sposób robienia eskimoski
Ze względu na ilość rodzajów eskimosek, nie ma jedynego słusznego sposobu na zrobienie eskimoski. Wszystkie mają jednak pewne cechy wspólne:
- największa część pracy wykonywana jest przez ruch ciała, nie rąk
- opór wytwarzany czy to na wiośle, czy na rękach musi być pewny (jego zgubienie często powoduje gwałtowne odchylenie do tyłu)
- kajak obraca się pierwszy, głowa wynurza się ostatnia
- eskimoska musi być organiczna, wynikać ze zgranego ruchu całym ciałem (siłowanie się z wiosłem, wiosłowanie pod wodą są nieefektywne i męczące)
- ciało i wiosło zaczynają z jednej strony kajaka, kończą na drugiej
- wiosło trzymane jest w pozycji bezpiecznej
Poniżej opisany został wariant eskimoski śrubowej, będący dobrym punktem wyjścia do ćwiczenia innych rodzajów (np. C-to-C):
Podczas wywracania kajaka (gdy zauważamy, iż na podpórkę jest już za późno, lub siła jest zbyt duża, aby podpórka wytrzymała), należy ułożyć wiosło wzdłuż kajaka (po stronie, na którą się przewracamy). W początkowej fazie należy ułożyć przednie pióro wiosła równolegle do powierzchni wody. Następnie nadgarstek ręki, która jest z przodu, należy lekko dokręcić, aby przednie pióro było pod lekkim kątem w stosunku do powierzchni wody (część pióra znajdująca się dalej od kajaka ma znajdować się nieco ponad powierzchnią wody). Następnie odciągamy wiosło od kajaka (tylnia część wiosła wraz z piórem wędrują ponad dno kajaka). Gdy wiosło zostanie mocno odciągnięte, zaczynają pracować biodra, wykorzystując opór na wiośle opartym na wodę (wiosło cały czas się przesuwa po powierzchni wody). Po postawieniu kajaka biodrami, wynurzamy całe ciało pamiętając, aby głowę wynurzyć na końcu.
Po wykonaniu eskimoski należy ustabilizować kajak, np. niską podpórką.
Często popełniane błędy
- Topienie wiosła - gdy wiosło nie zostanie odciągnięte od kajaka, nie ma odpowiedniego ramienia siły, i oparcie się na takim wiośle powoduje jego zatopienie; topienie wiosła często wynika też ze złego kąta pióra względem tafli wody
- Opieranie wiosła o dno, wynikające z jego topienia. Bardzo niebezpieczne, może zakończyć się urazem barku!
- Odchylenie się do tyłu podczas wstawania, wynikające ze zbyt długiego ruchu wiosłem, zbyt małego oporu na wiośle lub zbyt słabego/wolnego ruchu biodrami,
- Zbyt wczesne wystawianie głowy nad powierzchnię wody,
- Zbyt mały ruch biodrami (lub jego brak). Bardzo trudno (a na niektórych kajakach wręcz niemożliwe) jest wykonanie eskimoski bez użycia bioder (na samych rękach).
Zobacz także
Linki zewnętrzne
- http://www.kayakforum.com/cgi-sys/cgiwrap/guille/wiki.pl?Eskimo_Roll
- http://www.atlantickayaktours.com/Pages/ExpertCenter/rolling/Rolling6.shtml
- http://en.wikipedia.org/wiki/Eskimo_Roll
- http://greatlakeskayaker.ca/kayakRollingXref.htm
- http://www.qajaqusa.org/Movies/movies.html
- http://www.qajaqusa.org/QK/rolls/rolls.html
- http://outdoorsica.com/guidebook/eskimo_roll/
- http://www.paddlermagazine.com/issues/2001_4/article_125.shtml
- http://www.seacanoe.org/hand.htm
- http://www.youtube.com/watch?v=Tb35WzvoLzc
- http://www.youtube.com/watch?v=ff_te_yjcHM
- http://www.youtube.com/watch?v=Dguv1CdEJXQ
- http://www.youtube.com/watch?v=frRYZI6VpIg
- http://www.teamdagger.com/profiles/blogs/top-5-rolling-myths-busted Pięć mitów na temat dobrej eskimoski